Een cover ontwerpen voor geliefde YA-titels als Harteloos van Marissa Meyer en Silber van Kirstin Gier – hoe gaat dat in zijn werk? We vroegen het zelfstandig tekenaar Karst-Janneke Rogaar.
Door Linda van der Rest

Waar haal je inspiratie vandaan voor je ontwerpen?
‘Eerst lees ik een groot deel van het boek – ik krijg altijd het manuscript opgestuurd – tot ik de strekking in de gaten heb. Bepaalde zinnen en beelden inspireren me. In Harteloos was dat de scène waarin Catherine in bed ligt en er aan de rand van haar bed een boom groeit. Als lezer begrijp je dan dat je met een fantasiewereld te maken hebt. Die boom werd toen mijn uitgangspunt.’

Word je vrijgelaten in je ontwerp?
‘Dat verschilt. Bij kinderboeken teken ik doorgaans ook het binnenwerk en mag ik zelf bedenken hoe dat eruit gaat zien. Ik maak een eerste ontwerp, meestal voor de cover, dat ik aan de uitgever en schrijver voorleg. Zij vertellen wat ze ervan vinden, met name of de sfeer goed is, en wat er eventueel anders moet. Andere uitgevers zijn al meteen iets specifieker in hun opdracht, bijvoorbeeld: het moet er spannend uitzien en passen bij zestienjarigen. Maar ze vragen me bijvoorbeeld niet om een boom te tekenen – dat mag ik zelf bedenken.’

Is het anders om een cover voor een YA-boek te ontwerpen dan voor een kinderboek?
‘Ik kijk naar wat het boek nodig heeft. De illustraties op de voorkant van Spinder van Simon van der Geest zijn zogenaamd van de elfjarige hoofdpersoon zelf, dus die heb ik een wat klungelig uiterlijk gegeven. YA-boeken hebben vaak weer een wat strakker ontwerp nodig.’

Wat voor technieken gebruik je?
‘Ik heb een digitaal tekenbord met een speciale drukgevoelige pen. Daar heb ik de cover van Harteloos mee getekend. Het werkt hetzelfde als met tekenen op papier, alleen komt het nu in Photoshop terecht, waar ik verder met kleuren en lijnen ga zitten puzzelen. Ik maak trouwens ook wel ontwerpen op de ouderwetse manier, dus op echt papier.’

Hoeveel tijd neemt het ontwerpen van een cover in beslag?
‘Soms ben ik in drie dagen klaar, als de schrijver en uitgever meteen blij zijn met het ontwerp en ik alleen nog een beetje moet in- of uitzoomen of de kleuren wat moet aanpassen. Maar ik kan er ook een paar weken af en aan mee bezig zijn, zoals bij Harteloos. Het duurde even voor ik doorhad welke kant uitgever Myrthe Spiteri ermee op wilde. Het idee van die boom vond ze fantastisch, maar de stijl sloot niet aan bij de doelgroep. Ze wilde het sierlijker. Romantischer, begreep ik later. Dat is het lastige; je moet op de een of andere manier de woorden van de opdrachtgever naar beeld zien te vertalen. In de tussentijd zit ik te schaven aan het ontwerp, zoals je ook een schilderij opbouwt.’

Als je zelf YA-covers zou willen ontwerpen, hoe kun je dat dan het beste aanpakken?
‘Veel tekenen. Goed om je heen kijken en de wereld vastleggen. En een opleiding volgen, waar je leert nadenken over het effect van beeld. Hoe komt iets over als je het met potlood tekent? En hoe met pen? Het hoeft niet altijd mooi te zijn. Misschien ziet het er gelikt uit, maar past dat niet bij het verhaal dat je wilt vertellen.’

Marissa Meyer, Harteloos, vertaling: Sandra Hessels, Uitgeverij Blossom Books, ISBN 978 90 206 7896 3 (€ 19,50).

Dit interview werd eerder gepubliceerd in de BKYA van februari 2017.