Sinds 2013 schrijf ik aanschafadviezen voor bibliotheken. Dat zijn korte recensies waarin ik een boek (of film) in het huidige aanbod probeer te duiden. Voor welke doelgroep is het interessant? Waarom mag het niet (of juist wel) ontbreken in de collectie? Omdat het er inmiddels nogal wat zijn, die aanschafadviezen van mij, heb ik besloten om alleen nog eens in de zoveel tijd een selectie te plaatsen. Ik trap af met enkele boekrecensies uit 2015.

Baeskens, Jana - Veronica. Dagboek van een moordenaar
Cass, Kiera - De prins & de lijfwacht
Cass, Kiera - De prinses
Cass, Kiera - De koningin & de favoriet
Hoving, Isabel - De een na laatste dood van het meisje Capone
Niven, Jennifer - Waar het licht is

Eerder plaatste ik al recensies van Ik ben bij je van Lorna Minkman en Voor altijd van Susanne Koster, die ik beide in 2015 schreef.

Jana Baeskens - Veronica. Dagboek van een moordenaar

Veronica (15 jaar, ik-figuur) heeft als kind haar babyzusje gedood door een kussen over haar gezichtje te duwen. Wanneer ze later ook een vriendinnetje op dezelfde manier te lijf gaat en dat op school bekend wordt, beginnen klasgenoten haar te ontlopen. Veronica zelf vindt het maar beter zo: ‘Ik wilde niet meer in de verleiding worden gebracht om iemand te vermoorden.’ Totdat ene Esmeralda plotseling in haar leven opduikt en vastbesloten is om bevriend te worden. Maar waarom?
In deze ultrakorte, maar doorwrochte psychologische thriller zet een onbetrouwbare verteller de lezer voortdurend op het verkeerde been. Want heeft Veronica echt haar zusje vermoord of beeldt ze zich het voorval alleen in? Het resultaat is op zijn minst indrukwekkend te noemen, zeker als je bedenkt dat de Vlaamse Jana Baeskens nog maar 17 jaar oud is en ze hiermee debuteert. Het onderwerp en open einde getuigen van durf, evenals het taalgebruik, dat sober en suggestief is. Sommige stijlkeuzes vallen hierbij wat uit de toon, bijv. de gedragen Latijnse spreuken aan het begin van ieder hoofdstuk. Vanaf ca. 14 jaar.

Kiera Cass - De prins & de lijfwacht

Uit de verschijning van een aanvullende novelle als deze blijkt maar weer hoe populair de Selection-serie is. Die serie verhaalt over de 17-jarige America, een van de kandidates in het selectieprogramma waaruit kroonprins Maxon zijn toekomstige vrouw moet kiezen.

In dit tussendeel verkent schrijfster Kiera Cass twee niet eerder gebruikte vertelperspectieven in de vorm van twee korte verhalen. In ‘De prins’ beleeft Maxon de aanloop naar en eerste dagen van de selectie, wat neerkomt op een herhaling van enkele dialogen uit deel 1 (De selectie). En in ‘De lijfwacht’ krijgt de lezer via America’s jeugdliefde Aspen de dagelijkse beslommeringen van het paleispersoneel voorgeschoteld, die zich ten tijde van deel 2 (De elite) voordoen.
Vele malen leuker dan deze magere en overbodige verhalen is het bonusmateriaal, dat o.a. bestaat uit een interview met de schrijfster, stambomen van de belangrijkste personages en een playlist. Al met al is de toegevoegde waarde van deze novelle nihil, maar de fans zullen er ongetwijfeld van smullen. Nu is het wachten op de komst van het vierde deel in de serie.

Kiera Cass - De prinses

Twintig jaar nadat Maxon met America is getrouwd en koning van Illea werd, is het beruchte kastenstelsel verleden tijd. Desondanks teisteren armoede en discriminatie het land, en sommige groepen dreigen zich tegen de monarchie te keren. Maxon en America bieden de bevolking afleiding in de vorm van een nieuw selectieprogramma. Hun oudste dochter, prinses Eadlyn (18 jaar en ik-figuur), zal uit 35 jongens haar toekomstige echtgenoot moeten kiezen.

In dit vierde deel in de populaire Selectie-serie bewandelt de Amerikaanse schrijfster vooral gebaande paden. Net als in eerdere delen staat clichématige romantiek centraal en is het taalgebruik simpel. Het ligt voor de hand dat Eadlyns uiteindelijke keuze ook een politiek motief heeft, maar alleen een stereotiep beeld van de liefde lijkt bepalend te zijn voor haar beslissing. Het verhaal mist daardoor het nodige gewicht. Gelukkig werkt het nieuwe vertelperspectief – dat van degene die selecteert in plaats van een selectiekandidaat – verfrissend, en het is prettig dat de gesloten en een tikje snobistische Eadlyn gaandeweg begint te ontdooien.

Kiera Cass - De koningin & de favoriet

Uit de verschijning van een aanvullende novelle als deze blijkt maar weer hoe populair de Selection-serie is. Die serie verhaalt over de 17-jarige America, een van de kandidates in het selectieprogramma waaruit kroonprins Maxon zijn toekomstige vrouw moet kiezen.

In dit tussendeel verkent de schrijfster twee niet eerder gebruikte vertelperspectieven in de vorm van twee korte verhalen. In ‘De koningin’ neemt ze de lezer mee naar de tijd dat de moeder van Maxon, Amberly, als selectiekandidate om de hand van prins Clarkson strijdt. En in ‘De favoriet’ lezen we hoe Marlee, vriendin van America, haar hart tijdens ‘De elite’ aan een paleiswacht verliest en daarmee alles op het spel zet. Behalve deze verhalen bevat het boekje ook bonusmateriaal: een auteursinterview en een verslag hoe het de belangrijkste kandidates sinds de Selectie is vergaan. Anders dan het geval was in de eerder verschenen novelle De prins & de lijfwacht, worden in deze bundel wel enkele prangende vragen beantwoord, o.a. over de oorlog met Nieuw-Azië. Nu is het wachten op de komst van het laatste deel in de serie.

Isabel Hoving - De een na laatste dood van het meisje Capone

Anno 2099 is Europa overstroomd, zijn mensen onvruchtbaar en maken verschillende organisaties jacht op ‘sterren’, een zeldzame soort energiebronnen. Als Ewa Capone (16, ik-figuur) op de vlucht is voor een stel gewapende mannen die haar moeder hebben vermoord, duikt ze een ziekenhuis in waar onderdelen van mensenlichamen worden verhandeld. Voordat ze het weet, is ook haar lichaam verkocht aan een bedrijf dat sterren verzamelt.

Deze lijvige sciencefictionroman, die zowel qua stijl als thematiek doet denken aan het werk van Tonke Dragt en Harry Mulisch, vraagt veel van de lezer. Schrijfster Isabel Hoving wisselt rap tussen onbekende settings en gebruikt fictieve technologische termen zonder die van uitleg te voorzien. Pas na ongeveer een derde krijgt de plot vaste vorm en wordt duidelijk dat Hoving behalve verbeeldingskracht en spitsvondige taal ook de nodige durf in huis heeft. De hoofdpersoon doorstaat traumatische beproevingen, maakt kennis met de diversiteit van liefde (lesbische en polyamoureuze) en moet kiezen tussen zachte fantasie en harde werkelijkheid. Voor geoefende lezers vanaf 16 jaar.

Jennifer Niven - Waar het licht is

Het toeval wil dat Finch klasgenoot Violet (beiden 17 en afwisselend ik-figuur) boven op de klokkentoren van school treft, waar ze – net als hij – overweegt van af te springen. Finch praat haar om. Wat volgt is een diepgaand gevoel van verbondenheid, waarbij Finch de emotioneel beschadigde Violet opnieuw van het leven leert genieten. Samen reizen ze voor een aardrijkskundeproject door de staat Indiana. Maar terwijl zij langzaam opbloeit, zakt hij steeds verder weg in donkere gedachten.

Ondanks de aangrijpende thematiek weet de Amerikaanse Jennifer Niven vals sentiment te vermijden in haar eerste roman voor jongeren. In heldere, speelse taal levert ze een uitgebalanceerd plot, vergezeld van sprekende details en een hoofdpersoon die onder je huid kruipt: Finch is cynisch, nu eens brutaal en dan weer onzeker, en bij vlagen totaal verknipt, waardoor de lezer voorvoelt dat het weleens slecht met hem zou kunnen aflopen. Tegen deze bonte persoonlijkheid steekt Violet wat magertjes af, het enige puntje van kritiek in een onverwacht rauw verhaal dat nog dagenlang door je hoofd blijft spoken.